Od 12 września 2023 r. można będzie składać wnioski o finansowanie z jednego z programów Krajowego Planu Odbudowy (pieniądze w ramach tzw. prefinansowania wyłoży Polski Fundusz Rozwoju, nie Unia Europejska). O dopłaty ubiegać mogą się społeczności energetyczne (klastry energii, spółdzielnie energetyczne czy samorządy).

Przeczytaj też: Rząd chce pomóc w stawianiu mniejszych farm słonecznych

Ministerstwo Rozwoju i Technologii (MRiT) wybierze 139 projektów, w ramach których realizowane będą projekty związane z odnawialnymi źródłami energii. Budżet tej części programu wynosi 187 mln zł (całe wsparcie sięga prawie 435 mln zł). W pierwszym etapie można uzyskać można pieniądze na działania przedinwestycyjne, czyli m.in. na opracowanie dokumentacji. Klastry energii mogą uzyskać maksymalnie 1,55 mln zł wsparcia, spółdzielnie energetyczne 400 tys. zł , a samorządy – 1,4 mln zł. Finansowanie może wynieść do 95 proc. wartości projektów.

Jak wynika z informacji MRiT, program może zostać znacząco poszerzony. Jego budżet zwiększyłby się wówczas z 435 mln do 851 mln zł. Wsparcie przedinwestycyjne otrymałoby nie 139, a 200 projektów.

W kolejnej części programu wyłonionych zostanie 10 projektów, które otrzymają także dofinansowanie inwestycji (jeżeli budżet programu zostanie zwiększony, liczba projektów może wzrosnąć do 20).

Uruchomienie finansowania dla społeczności energetycznych zbiega się w czasie z finiszem prac nad nowelizacją ustawy o odnawialnych źródłach energii (OZE). Na najbliższym posiedzeniu Sejmu, 16-17 sierpnia, izba niższa zajmie się poprawkami Senatu do ustawy, która reguluje przepisy dotyczące klastrów energii itd. i wspierać ma powstawanie nowych podmiotów, które będą inwestować w rozproszoną i odnawialną energetykę.

Przeczytaj też: Fotowoltaika i wiatraki wypychają z rynku węgiel

Klastry energii w Polsce w obiegu prawnym istnieją od 2016 roku – to forma porozumienia między podmiotami, które produkują, sprzedają, magazynują i zużywają energię (zarówno elektryczną, jak i cieplną). Mogą je tworzyć m.in. firmy, samorządy, instytuty, a klastry działają na niewielkim obszarze – jednego powiatu lub 5 gmin. Klastry mają zarządzać energetyką na lokalnym szczeblu, inwestując np. w OZE, mogą liczyć też na specjalne warunki ekonomiczne i bonusy.

Spółdzielnie energetyczne to z kolei przedsięwzięcia, które wiążą ze sobą wytwórcę energii elektrycznej z odbiorcami – także na niewielkim obszarze.