Dlaczego władze lokalne zamiast budować ulice dla samochodów tkają sieć tras rowerowych obejmującą 130 gmin?
Projekt „Cambio” będzie najważniejszą inwestycją drogową w Mediolanie w najbliższych latach. Sieć złożona z 750 km dróg rowerowych pozwoli poruszać się między dzielnicami miasta, ale też połączy 130 gmin regionu. Stworzone zostaną „obwodnice” dla rowerów oraz szybkie linie łączące niewielkie miejscowości z centrum Mediolanu.
Plan powstał w porozumieniu z mieszkańcami. Nad jego powstaniem czuwało holenderskie biuro specjalizujące się w badaniach nad rozwojem miast. Na nowoczesną infrastrukturę rowerową władze zamierzają przeznaczyć 250 mln euro (ok 1,25 mld zł). Prace zostaną zakończone do 2035 roku.
Przeczytaj też: Hiszpańska firma przywróci Trójmiastu rowery miejskie
Samorządowcy oczekują, że dzięki takim zmianom w tkance miejskiej uda się przenieść jedną czwartą ruchu miejskiego na rowery. Trasy zostaną poprowadzone w taki sposób, by przebiegały w odległości do 1 km od kluczowych dla mieszkańców obiektów: szkół, szpitali, przystanków metra czy kolei podmiejskiej. Nowe trasy dla rowerów będą wykorzystywały najnowocześniejsze zdobycze technologiczne podnoszące bezpieczeństwo użytkowniczek i użytkowników. Będą oświetlone z wykorzystaniem czujników ruchu. W projekcie przewidziano też parkingi rowerowe i budowę specjalnej linii światłowodowej. Przy tym wszystkim władze Mediolanu przekonują, że realizacja projektu przyniesie realne oszczędności w utrzymaniu infrastruktury.
Przeczytaj też: BMW chciało dobrze, ale zapomniało o rowerach
Projekt zawdzięcza swoją nazwę włoskiemu słowu cambiare, oznaczającemu zmianę. Władze Mediolanu liczą, że „Cambio” pociągnie za sobą wiele zmian, dzięki którym budowa szybko się zwróci. Rada metropolitalna Mediolanu wyliczyła, że oszczędności wynikające z redukcji korków i poprawy stanu zdrowia mieszkanek i mieszkańców (mniejsze zanieczyszczenie, większa aktywność fizyczna) szybko sięgną nawet 1 mld euro. Liczą też, że zmiany napędzą rozwój gospodarczy regionu i poprawią jakość życia mieszkańców oraz pomogą dbać o klimat.
Skąd taki optymizm? Ograniczenia ruchu w mieście związane z pandemią Covid-19 pokazały, że to, co było od wielu lat tematem dyskusji, świetnie sprawdza się na co dzień. Rada od dawna przymierzała się do realizacji ambitnych planów, ale po tym, jak prowizorycznie wdrożono rozwiązania drogowe dla rowerów i zdały one egzamin, zdecydowano się na dalsze odważne kroki.
Przeczytaj też: Rowerowe Miasto - to książka przewodnik nie tylko dla aktywistów
Jak pokazują badania, jazda rowerem niezależnie od wieku pozytywnie wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne. Niedawne badania udowodniły, że seniorzy regularnie jeżdżący na rowerach mają układ odpornościowy równie silny jak dwudziestolatkowie. Z kolei aktywiści i aktywistki z Holandii przyznają, że jazda rowerem musi stać się nawykiem od najmłodszych lat. Dlatego już nastoletni mieszkańcy Niderlandów rocznie pokonują rowerami ok. 2 tys. km. Przekłada się to na dobry stan ich zdrowia fizycznego (najmniejszy w Europie odsetek otyłych nastolatek i nastolatków) i psychicznego (najmniej zażywanych antydepresantów w tej grupie wiekowej).
Nie tylko Mediolan dostrzega potencjał w rowerach. Podobne inwestycje planuje Paryż – także pod względem wielkości budżetu. Miejscem przyjaznym dla rowerów w ostatnich latach stały się Berlin, Oslo i Bruksela, w której można nawet dostać sporą sumę na kupno roweru, jeśli przy okazji zrezygnuje się z samochodu.
W Polsce w infrastrukturę rowerową inwestują intensywnie Kraków, Wrocław, Poznań i Warszawa. Ciekawe i ambitne rozwiązania wdrożyło też Jaworzno. Jednak w Polsce o miliardowych budżetach myśli się tylko w kontekście infrastruktury dla samochodów i kolei. Budowa kilometra nowej drogi rowerowej w Polsce to koszt ok. 1,5 mln zł. Koszt budowy kilometra najtańszej drogi dla samochodów to blisko 20 mln zł. Oddanego do użytku pod koniec 2021 roku odcinka południowej obwodnicy Warszawy – ponad 4,5 mld zł. Rowery nie zostały dostrzeżone też w Krajowym Planie Odbudowy.
Zdjęcie: Evgenii Pliusnin on Unsplash/ mat. prasowe Miasta Mediolan/GDDAKiA