Polska pilnie potrzebuje nowej wizji rozwoju energetyki. Świat biznesu alarmuje, że już niedługo ograniczenia w dostępie do prądu z „zielonych” źródeł mogą wyeliminować krajowe produkty z zagranicznych rynków. M.in. dlatego już od co najmniej roku mówi się o konieczności zaktualizowania Polityki energetycznej Polski do 2040 roku (PEP2040).

Wstępne założenia są już znane, poznaliśmy je po wybuchu wojny w Ukrainie, która była jednym z impulsów do wprowadzenia zmian. Potrzebę modyfikacji strategicznego dokumentu wyrażała na początku 2023 r. ministerka klimatu i środowiska Anna Moskwa. Po blisko 12 miesiącach Rada Ministrów miała w końcu przyjąć uaktualniony PEP2040 w ubiegłym tygodniu, co jednak nie nastąpiło.

Postęp prac nad odnowioną PEP2040 zablokowała Solidarna Polska, mniejszy koalicjant PiS w rządzie Zjednoczonej Prawicy. Partia Zbigniewa Ziobry domaga się uwzględnienia węgla w energetycznych planach kraju, w tym wznowienia prac nad uruchomieniem złoża „Złoczew” na potrzeby największej elektrowni na węgiel brunatny w Polsce, czyli Bełchatowa.

Przeczytaj też: Wiatraki i fotowoltaika w Polsce wykręciły nowy rekord

Choć sprzeciw Solidarnej Polski uniemożliwił opinii publicznej zapoznanie się z założeniami zaktualizowanej PEP 2040, to dwa dzienniki – „Rzeczpospolita” oraz „Dziennik Gazeta Prawna” – dotarły do zapisów dokumentu. W nowej PEP założono, że niskoemisyjne źródła energii do 2030 roku będą mieć łączną moc zainstalowaną na poziomie 50 gigawatów (czyli niemal tyle, ile obecnie mamy w całej energetyce). Z tego 27 GW będzie pochodzić z elektrowni słonecznych (fotowoltaika), zarówno mikroinstalacji (przydomowych), jak i dużych farm.

Zmiany założeń dla fotowoltaiki są szczególnie ważne – w obecnie obowiązującej PEP do końca tej dekady prognozowano od 5 do 7 GW mocy w fotowoltaice. Tymczasem rzeczywistość prześcignęła oczekiwania, w tej chwili elektrownie słoneczne w Polsce mają ponad 12 GW mocy zainstalowanej. Aktualizacja to sygnał przede wszystkim dla operatorów sieci, by przygotowali się pod jeszcze szybszy rozwój tego rodzaju odnawialnego źródła energii (OZE). Poprawki w PEP – czytam w „DGP” – obejmą także energetykę wiatrową, zarówno lądową (onshore wind), jak i morską (offshore wind).

Do 2030 roku ma przybyć 5,9 GW mocy z morskich farm wiatrowych, a potencjał lądowych wiatraków wzrośnie do 14 GW (aktualnie to ok. 9 GW).

Aktualizacja PEP 2040 obejmuje też projekty na duży atom. Poprzedni dokument z początku 2021 r. uwzględnia jedynie rządowy projekt, do którego zaproszono Amerykanów, a jest jeszcze realizowany wspólnie z Koreą Południową projekt PGE i ZE PAK. Nie pominięto SMR-ów, a małe reaktory jądrowe, rozwijane przez Orlen/Synthos razem z GE i te od KGHM we współpracy z NuScale, miałyby powstać w Polsce jeszcze do końca dekady.

Przeczytaj też: Uwagi do elektrowni jądrowej w Polsce mają nie tylko Niemcy

„Rzeczpospolita” pisze z kolei, że w 2040 roku elektrownie węglowe miałyby produkować zaledwie 8 proc. energii elektrycznej w kraju (obecnie to ponad 75 proc.). Ich miejsce zajmą OZE i atom. Żeby udało się ten cel osiągnąć, w PEP 2040 założono 726 mld zł inwestycji w sektorze energetycznym, z tego 86 proc. trafi na projekty związane z energetyką jądrową, wiatrową oraz fotowoltaiką. Założono, że 130 mld zł trafi na rozwój sieci dystrybucyjnych. Taka kwota ma pomóc m.in. Polskim Sieciom Elektroenergetycznym w zabezpieczeniu systemu, rok temu operator sieci w kraju przedstawił swoje plany i ich koszt.

Z informacji green-news.pl wynika, że rząd nie zajmie się aktualizacją również na najbliższym wtorkowym posiedzeniu 28 marca. Powodem nie są jednak różnice między koalicjantami – Anna Moskwa będzie tego dnia na unijnym spotkaniu szefów resortów odpowiedzialnych za energetykę. Najbliższy termin, w którym PEP 2040 może wrócić pod obrady Rady Ministrów to 4 kwietnia, tuż przed Wielkanocą.

_{Fot. MKiŚ}