Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) uznał, że Polska łamie prawo środowiskowe wspólnoty. Sprawa dotyczy planów urządzania lasu (tzw. PUL) – TSUE orzekł, że przepisy wprowadzone przez polskie władze w 2017 roku sprawiły, że w niewystarczającym stopniu chroniono przyrodę i zwierzęta w miejscach, w których Lasy Państwowe decydowały o wycinkach. Oceniono także (to drugi element skargi), że organizacje ochrony przyrody w Polsce nie mają „możliwości zwrócenia się do sądu z żądaniem skutecznego zbadania” legalności planów urządzenia lasów.

Przeczytaj też: Awantura za pół miliarda coraz bliżej końca

Skargę przeciwko Polsce w lipcu 2021 r. wniosła Komisja Europejska. Stało się to kilka lat po tym, jak działania polskiego rządu do KE zaskarżyły organizacje WWF, Pracownia na rzecz Wszystkich Istot oraz Frank Bold. Działacze z zadowoleniem przyjęli decyzję TSUE w tej sprawie. Obecnie nawołują do zmian w prawie.

– Polska musi teraz jak najszybciej zmienić przepisy i umożliwić organizacjom ekologicznym zaskarżanie ministerialnych decyzji zatwierdzających plany urządzania lasu – mówi cytowany przez Frank Bold Bartosz Kwiatkowski, prawnik tej organizacji.

W podobnym tonie wypowiada się Olga Poleszczuk z WWF Polska. – Organizacjom przyrodniczym, aktywistom leśnym, ale też zwykłym obywatelom i obywatelkom brakuje skutecznych narzędzi prawnych do obrony lasów. Wierzymy, że dzięki wyrokowi TSUE to się wreszcie zmieni – dodaje.

Na decyzję TSUE zareagowały Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Lasy Państwowe. We wspólnym oświadczeniu odpowiadają, że pierwszy element skargi (tj. niezgodność z prawem unijnym przepisów) jest już bezprzedmiotowy. Powód? Polska pod koniec 2021 r. znowelizowała prawo w czasie rozpatrywania skargi w TSUE (w reakcji na działania KE), a zmiany weszły w życie 14 lutego 2022 r. Z ustawy o lasach zniknęły zapisy zaskarżone przez organizacje środowiskowe. Należy jednak pamiętać, że TSUE rozpatruje stan prawny na dzień złożenia skargi, a nie co się w tym czasie zmieniło. Więcej o sprawie zmian w ustawie o lasach można przeczytać w komunikacie Klubu Przyrodników.

Przeczytaj też: Łódzki dąb walczy o tytuł najpiękniejszego drzewa Europy

MKiŚ i Lasy Państwowe informują też, że wbrew opinii ekologów i skarżących w Polsce w sprawach lasów „dostęp do sądów jest zapewniony”. Obydwie strony spierają się jednak o coś innego. Organizacje ekologiczne chciały, by PUL-e i decyzje z nimi związane można było skarżyć do sądów administracyjnych. Z kolei władza zapewnia, że mogą, ale do sądów cywilnych i to wystarczy. Próby zmiany tego stanu rzeczy w komunikacie LP i resortu środowiska nazywane są „wprowadzeniem do prawa krajowego możliwości sparaliżowania gospodarki leśnej”, padają nawet groźby upadku przemysłu drzewnego w Polsce.