Sejmik Województwa Mazowieckiego przyjął we wtorek nowelizację uchwały antysmogowej dla Mazowsza i Warszawy oraz tzw. obwarzanka (powiaty wokół stolicy). Za zmianami głosowało 26 radnych wojewódzkich, przeciw – 22.

Nowela wprowadza przepisy, które mają zacząć obowiązywać w 2023 i 2028 roku. I tak, od 1 stycznia 2023 roku na terenie całego Mazowsza wprowadzony zostanie całkowity zakaz używania kotłów na paliwo stałe (m.in. biomasę drzewną) w nowo oddawanych budynkach, jeżeli istnieje możliwość podłączenia ich do sieci ciepłowniczej. Ta zasada będzie dotyczyła wszystkich nieruchomości, które zostaną zgłoszone lub otrzymają pozwolenie na budowę po 1 stycznia 2023.

Przeczytaj też: Ruszyła międzynarodowa Rebelia Naukowców

W tym samym roku, ale od 1 października, na terenie całej Warszawy wprowadzony zostanie zakaz palenia węglem kamiennym i paliwami powstałymi z tego surowca. Od tej reguły będą odstępstwa: nie obejmie ona kotłów klasy 5, które zainstalowano do 11 listopada 2017 roku oraz tych kotłów i kominków, które zainstalowano do 1 czerwca 2022 roku, wpisujących się w wymogi ekoprojektu (to zbiór norm określonych przez UE, które muszą spełniać kotły czy piece). Jeśli ktoś korzysta z takiej instalacji, to może w niej palić węglem do końca jej żywotności.

Takie same zakazy i regulacje jak dla Warszawy, zaczną obowiązywać w tzw. obwarzanku od 1 stycznia 2028 roku. Obejmą one powiaty: wołomiński, warszawski zachodni, otwocki, pruszkowski, piaseczyński, nowodworski, miński, legionowski i grodziski.

Dotychczasowa uchwała antysmogowa obowiązuje w woj. mazowieckim od 2017 roku (nowelizacja nie znosi żadnego z jej zapisów) i nakazuje, by nowo instalowane kotły spełniały wymogi ekoprojektu. Z kolei od lipca 2018 roku zakazano spalania mułów i flotokoncentratów, węgla brunatnego etc. Jeszcze na mocy tej uchwały od 1 stycznia 2023 roku nie będzie można używać kotłów na węgiel lub drewno, jeżeli nie spełniają wymogów dla klas 3, 4, lub 5. W 2028 roku zakazane zostanie użytkowanie kotłów na węgiel lub drewno klasy 3, lub 4.

Uchwały antysmogowe w Polsce

Uchwały antysmogowe obowiązują nie tylko na terenie całych województw (choć warmińsko-mazurskie i podlaskie nie mają takich przepisów), ale mają też swoje lokalne wersje dla konkretnych miast. Zaczęto je wprowadzać w 2017 roku, a ich celem jest poprawa jakości powietrza w kraju oraz redukcja emisji pyłów zawieszonych (PM 10, PM 2,5 i benzopirenu). Metody walki z niskimi emisjami, tj. zanieczyszczeniami powstałymi w efekcie wykorzystania paliw stałych do ogrzewania domów, są różne.

Przeczytaj też: Nowy raport o stanie klimatu Europy

Samorządy decydują się najczęściej na wprowadzanie zakazów korzystania z tzw. kopciuchów (gorszych jakościowo kotłów) lub palenia węglem. Na przykład krakowska uchwała antysmogowa jest jedną z najbardziej restrykcyjnych, ponieważ w dawnej stolicy Polski od września 2019 roku nie można palić nawet drewnem (co dopuszczają inne województwa).

Takim działaniom towarzyszą programy gwarantujące wsparcie finansowe przy wymianie kotła na lepszy jakościowo czy też dofinansowanie zmiany instalacji grzewczej.